Ruimte tussen de regels
Met veel plezier heb ik in 2013/2014 deelgenomen aan de eerste Leerplaats voor Organiseren 3.0, een serie ontmoetingen rond het boek ‘Tussen de regels’ van Mieke Moor, filosoof en organisatieadviseur.
We verkenden de mogelijkheden om de ruimte tussen de regels te ontdekken en daarin te verblijven. Probeerden even niets te moeten en te sturen maar te laten gebeuren wat er ontstond. Behulpzaam hierbij waren inzichten vanuit de filosofie en de kunst die Mieke in haar boek met elkaar verbindt.
Tijdens deze leerplaats maakten wij een kunstwerk gerelateerd aan het thema. Het groene doek op de foto is het resultaat van mijn Tussen de regels proces. Enerzijds is het gekoppeld aan een persoonlijk proces wat ik heb doorgemaakt waarover ik in mijn eerste blog heb geschreven. Anderzijds was het een uitdaging om ook in het werken met het materiaal de ruimte tussen de regels te zoeken.
Tot nu toe heb ik voornamelijk met naald en draad gewerkt. Breien, haken en vrij borduren. Deze manier van bezig zijn, ambachtelijk, geeft mij rust. Ik heb in die manier van werken te maken met een aantal ‘regels’ die leidend zijn; de techniek van de handelingen, de structuur en de kleur van de stof, de beperkingen van het materiaal. Daarnaast volgde ik in het creëren zelf een vast patroon, puzzelen met kleuren en vormen alvorens ik de eerste steek durfde te zetten. Gaandeweg durfde ik in mijn handen de creatie te laten ontstaan, maar in de veiligheid van het weten dat ik het altijd nog uit kon halen als ik het niet mooi vond.
Het groene doek is een proces geweest om daarvan los te komen. In de eerste fase was het alleen maar een egaal flauwgroen gespoten doek. Daarna haakte ik stroken in diverse kleuren groen en materiaal. Allemaal nog overzichtelijk. En toen begon wederom het gepuzzel, schikken en herschikken vanuit de behoefte rust te vinden in de chaos in mijzelf. Het wilde maar niet lukken tot iemand tegen mij zei: waarom probeer je juist niet de chaos in jezelf te verbeelden?
Toen ik met mijn kunstwerk ‘ Tussen de regels’ aan de slag ging ontstond de uitdaging. Kan ik direct vanuit mijn gevoel iets maken? Kan ik de regels van het materiaal en mijn eigen regels loslaten? En kan ik iets met een materiaal dat zich minder laat leiden zoals verf?
In het maakproces zijn een aantal cruciale momenten geweest waarop ik bewust de ruimte tussen mijn regels opzocht. De eerste laag verf op het doek: loslaten dat ik het niet meer uit kan halen, hooguit over kan schilderen. De gehaakte stroken: loslaten om eerst te willen ontwerpen en overlaten aan wat het gevoel bij waar ik de stroken vastzet. De tweede laag verf over de stroken: overgeven aan een niet weten hoe de verf zich mengt met stof. En tenslotte: wanneer is het af? Het was klaar toen ik na ging denken en aan details wilde prutsen om het nog ‘ mooier’ te maken. Het groene doek mocht getoond worden.